สมองเสื่อมต้องใส่ใจความปลอดภัย 8 ข้อ

ความปลอดภัยเป็นสิ่งสำคัญในอันดับต้น ๆ ผู้มีภาวะสมองเสื่อมมีโอกาสเกิดอันตรายได้ง่าย เนื่องจากมีปัญหาหลายด้าน ทั้งความจำ บกพร่องด้านความเข้าใจ บกพร่องด้าน ประสาทสัมผัส รวมทั้งการสื่อสาร จึงจำเป็นต้องใส่ใจสิ่งเหล่านี้เป็นพิเศษ

1. ความปลอดภัยในบ้าน

เก็บสิ่งอันตรายให้พ้นมือ และปิดกั้นไม่ให้เข้าถึงบริเวณที่อาจเกิดอันตราย
- พื้น > จัดบ้านเรียบโล่งเก็บของรก เก็บสายไฟ ไม่ใช้พรม ป้องกันสะดุดล้ม
- ประตูหน้าต่าง > เปลี่ยนล็อกประตูห้องน้ำเปิดจากข้างนอกเข้าไปช่วยเหลือได้ พราง/ย้ายจุดล็อก
- แสงสว่างเพียงพอ > ในห้อง ทางเดิน บันได ห้องน้ำ ป้องกันการหกล้ม/เห็นภาพหลอน
- ปิดกั้นจุดอันตราย > ครัว ระเบียง ดาดฟ้า ห้องเครื่องมือช่าง ฯลฯ
- อื่น ๆ > ถม/กั้นบริเวณบ่อน้ำ ไม่มีตู้ปลา ไม่ปลูกต้นไม้มีพิษ เก็บอาวุธ/ของมีคม

2. ระวังกินสิ่งเป็นอันตราย

ผู้มีภาวะสมองเสื่อมอาจกินสิ่งของหรือสารเคมี ต้องเก็บล็อกให้พ้นมือและสายตา
- เก็บสารเคมีทุกชนิดเข้าตู้ล็อกกุญแจ เช่น น้ำยาล้างห้องน้ำ น้ำยาถูพื้น ผงซักฟอก ฯลฯ
- เก็บของใช้ส่วนตัว เช่น สบู่ แชมพู ยา ครีม ฯลฯ ผู้ดูแลกำกับการใช้โดยประเมินความเข้าใจของผู้ป่วย
- เก็บอาหาร/เครื่องปรุง ป้องกันกินผิด เช่น กินซีอิ๊ว กินอาหารบูดเสีย เก็บอาหารเมื่อจบมื้อ
- เก็บล็อกเพราะอาจเข้าใจว่ากินได้ เช่น อาหาร-ผัก-ผลไม้ปลอม ของเล่นชิ้นเล็ก กระดุม อาหารสัตว์ ฯลฯ

3. ของใช้ภายในบ้าน

ประเมินความเข้าใจของผู้ป่วยว่ายังใช้เป็น กำกับดูแลการใช้งาน ถ้าไม่แน่ใจให้เก็บล็อก
- เครื่องครัว > ลืมเปิดแก๊สทิ้งไว้ จุดแก๊สไม่ติดก็ทิ้งไปทำอย่างอื่น ใช้ผิดวิธี เช่น นำกระติกน้ำไฟฟ้าตั้งบนเตา
- เครื่องทำน้ำอุ่น เช็กอุณหภูมิก่อนให้อาบ ป้องกันน้ำร้อนจัด
- ปลั๊กไฟ ติดที่ปิดรูปลั๊กไฟ/พราง ป้องกันแหย่นิ้วหรือเทน้ำใส่
- หากประเมินว่าพอจำได้อ่านเข้าใจ ติดป้ายเขียนบอกวิธีใช้ช่วยเตือนความจำ

4. การใช้ยา

คอยประเมินว่าผู้ป่วยรู้และเข้าใจแค่ไหน
- ยังพอจำและเข้าใจได้ > จัดแบ่งยาใส่กล่องแยกเป็นมื้อ/วัน เขียนคำอธิยาย
- ไม่เข้าใจวิธีใช้ > ผู้ดูแลเป็นผู้ให้ผู้ป่วยกินยา ไม่ปล่อยให้กินเอง

5. การพาออกนอกบ้าน

ผู้ป่วยอาจไม่สบายใจพลุ่งพล่านเมื่ออยู่ในที่ไม่คุ้นเคยและมีโอกาสหายไป - เขียนชื่อเบอร์โทรติดต่อกลับ บนกำไล ริสต์แบนด์ สร้อยคอ เสื้อผ้า กระเป๋าเสื้อ ฯลฯ ให้ผู้พบเห็นติดต่อกลับได้
- อย่าปล่อยให้คลาดสายตา อย่าเชื่อว่าผู้ป่วยรับปากแล้วจะไม่เดินหายไป
- เตรียมของใช้จำเป็นไปด้วย เช่น น้ำ อาหาร ยา เสื้อผ้า เกม
- เลือกสถานที่สงบ คนน้อย ไม่พลุกพล่าน ไม่เสียงดัง

6. หายออกจากบ้าน

– ล็อกประตูบ้านประตูรั้วตลอดเวลา
– ทาสีกลอน/ลูกบิดกลืนกับผนังห้อง ปิดผ้าม่านบัง
– ย้ายจุดล็อก
– ผูกกระดิ่งไว้ที่ประตู หน้าต่าง

*หากผู้ป่วยหาย ติดต่อ ศูนย์ข้อมูลคนหาย มูลนิธิกระจกเงา โทรสายด่วน 0807752673

7. การขับรถ

อาจจำทางไม่ได้ หรือลืมวิธีขับรถในขณะขับอยู่ อันตรายทั้งตัวผู้ป่วยและผู้อื่น
- ควรขอให้เลิกขับรถ ผู้ป่วยอาจไม่ฟัง แนะนำให้ผู้ดูแลใจเย็นและใช้ความอดทน
- ให้คุณหมอบอก และช่วยเขียนว่าห้ามขับรถ เก็บไว้ให้ผู้ป่วยอ่าน
- ซ่อนกุญแจ บอกว่ารถเสีย ซ่อมอยู่ นำรถไปเก็บในที่ ๆ ผู้ป่วยไม่เห็น
- พาผู้ป่วยเดินทางไปทำกิจกรรมที่เคยทำบ้างเพื่อเบนความสนใจ

8. การทำร้ายผู้ป่วยโดยไม่ตั้งใจ

ความอ่อนล้าบวกกับต้องรับมือกับพฤติกรรมปั่นป่วน ทำให้ผู้ดูแลเครียดโกรธผู้ป่วยอาจเผลอทำร้ายโดยไม่ตั้งใจ
- หมั่นสังเกตอารมณ์ของตัวเองหากเริ่มโกรธ เลี่ยงออกไปสักครู่เพื่อปรับอารมณ์ให้เย็นลงก่อน
- เบี่ยงเบนความสนใจผู้ป่วย แทนการอธิบายหรือทะเลาะ
- หาที่ปรึกษาหรือระบายความรู้สึก
- พยายามพักผ่อนให้พอเพียง

หาข้อมูลเกี่ยวกับความปลอดภัยเพิ่มเติมได้ที่นี่
> สิ่งอันตรายในบ้านที่อาจนึกไม่ถึง

> ปรับบ้านเพื่อผู้มีภาวะสมองเสื่อม